Malumunuz ÖSYM her sene program ve kontenjan kılavuzunu açıklıyor ve yanında kolaylık (!) olsun diye olsa gerek ilgili tablolaları Excel formatında paylaşıyor.
Paylaştıkları tablolar, “çirkin” Excel tablolarına örnek olacak şekilde.
ÖSYM’nin düştüğü hata önceki yazılarımda da değindiğim, bilgi işlemenin temel algoritmasını Excel hayatlarına dahil etmemelerinden kaynaklanıyor.
Paylaşılan tablo bir rapor (sonuç) tablosu, ancak tercih kılavuzuna ek olarak hesap tablosu (spreadsheet) veya Excel formatında paylaşılmasındaki niyet, karar (işleme) sürecine katkı sağlamak (giriş).
Karar verme amacıyla en kullanışlı olarak sunulabilecek hali, ham veri hali, bir veri tablosu olarak olurdu.
Son gelişmeler ile birlikte “Turing Complete” hale gelen Excel, programlama dilleri sıralamasına girer ise 750 milyon kullanıcı ile açık ara fark ile Dünyanın en yaygın programlama dilli olacaktır.
Bunca kullanıcı arasında neyse ki ÖSYM, tek yanlışa düşen taraf değil. Raporları tekrar ham veriye döndürme işlerinizi kolaylaştırmak için geliştirilen Power Query imadada yetişiyor.
Bu örnekte, çok çirkin bir tablo olarak ÖSYM program ve kontenjan kılavuzueki Tablo-4‘ü daha kullanıcı dostu bir hale getireceğiz.
Yapacağımız işlemler:
- Şehir, Devlet/Vakıt üniversitesi ve kurum adlarını ayrı sütunlara yazdıracağız.
- Sütun sıralaması ve etiketlerini düzenleyeceğiz
- Verilerin türlerini düzgün tanımlayacağız (tamsayı, ondalık sayı, metin vs.)
- Veri işlemede hata çıkaracak kayıtlarıı düzenleyeceğiz (Ek Küçük Puan sütununda “—–” ile dolmayan kontenjanlar işaretlenmiş – bunun yerine bu hücre boş kalabilir.
- Sürekli bir veri tablolsu elde etmek için boş satırları temizleyeceğiz.
Bu işlemlerin sonunda amacımız filtrelemesi ve işlem yapması kolay bir tablo elde etmek ve bu tablodan türetilecek özet (pivot) tablo ile tercih aşamasındaki gençlere ve velilere kolaylık sunmak.
Bu yaklaşımın avantajları:
- Power Query sorgusu içeren dosyadaki veriler her zaman güncel ve doğru, olası bir ÖSYM güncellemesini yansıtacaktır.
- Sorgu sonucu düzgün bir tabloda raporlanmakta ve sonraki analizler için ham veriyi oluşturmakta.
- Sorgu sonucundan bir özet (pivot) tablo oluşturarak istediğiniz şehirlerdeki, devlet üniversitelerinin, istediğiniz bölümlerini kolayca filtreleyebilirsiniz.
Power Query, bu örnekte olduğu gibi pek çok çirkinliği zahmetsizce düzeltebilir, zaman kazandırır, kolaylık sağlar.
Örnek dosyayı buradan indirebilirsiniz:
Power Query ile ilgili diğer uygulamalı örnekleri de inceleyebilirsiniz.
